برای اینکه بدانیم، ( چه زمانی سنگ کلیه نیاز به جراحی دارد ؟ ) اینجا توضیحاتی ارایه میدهیم. سنگ کلیه یکی از اختلالات شایع در سیستم ادراری است که معمولا با درمان های ساده قابل کنترل است. اما ممکن است در شرایط خاص، منجر به مشکلات جدی و نیاز به جراحی باشد. این سنگ ها، رسوبات سختی هستند که از مواد معدنی مانند کلسیم یا مواد زائد مانند اسید اوریک ساخته شده اند. سنگ های کلیه درابتدا کوچک هستند اما با چسبیدن مواد معدنی بیشتر به آنها می توانند بزرگتر شوند. در این مقاله به مواردی که نیاز به جراحی دارند، روش های مختلف جراحی و عوامل موثر در انتخاب نوع درمان و جراحی سنگ کلیه، میپردازیم.
بسیاری از سنگهای کلیه به طور طبیعی دفع میشوند یا تحت نظر پزشکان با درمانهای مناسب قابل مدیریت هستند، اما در برخی موارد شرایط پیچیدهتر میشود، که نیاز به جراحی را الزامی میکند.
این شرایط عبارتاند از:
سنگهای بزرگ یا پیچیده
سنگهایی که قطر آنها بیشتر از ۲ سانتیمتر است، به ویژه سنگهای شاخگوزنی که به دلیل شکل غیرعادیشان فضای زیادی از کلیه را اشغال میکنند، معمولاً به درمانهای ساده پاسخ نمیدهند و نیاز به جراحی دارند. هرچند به طور معمول، سنگ از طریق ادرارعبور می کند، اما سنگ های بزرگ نمی توانند به خودی خود از بدن خارج شوند.
مسدود شدن مجاری ادراری
وقتی سنگها مانع عبور طبیعی ادرار شوند، ممکن است باعث ایجاد فشار روی کلیهها و تورم آنها (هیدرونفروز) شوند. اگر انسداد برطرف نشود، میتواند به تخریب تدریجی بافت کلیه منجر شود و جراحی برای رفع این مشکل ضروری میشود.
درد شدید و طولانیمدت
درد ناشی از سنگ کلیه، که به آن قولنج کلیوی گفته میشود، یکی از دردناکترین انواع درد است. اگر این درد با مصرف مسکن تسکین نیابد، جراحی برای رفع سنگ ممکن است ضروری باشد.
عفونتهای مرتبط با سنگ
برخی از سنگها باعث ایجاد عفونتهای مکرر یا شدید در دستگاه ادراری میشوند. اگر این عفونتها کنترل نشوند، ممکن است به عفونت سیستمیک (مانند سپسیس) منجر شوند که خطرناک است. در این شرایط، حذف سریع سنگ اهمیت دارد.
آسیب به کلیه یا کاهش عملکرد آن
سنگهایی که باعث انسداد طولانیمدت یا آسیب به بافت کلیه شوند، ممکن است عملکرد کلیه را مختل کنند. اگر این وضعیت به موقع درمان نشود، میتواند منجر به نارسایی کلیه شود.
شکست درمانهای غیرجراحی
در برخی موارد، درمانهایی مانند سنگشکنی با امواج صوتی (ESWL) یا مصرف دارو موفق به درمان سنگ نمیشوند. در چنین مواقعی، جراحی بهترین گزینه برای رفع مشکل است.
روشهای جراحی برای درمان سنگ کلیه
پزشکان بسته به شرایط بیمار و نوع سنگ، از روشهای مختلفی برای جراحی استفاده میکنند. برخی از مهمترین روشها عبارتاند از:
۱. یورتروسکوپی (Ureteroscopy)
در این روش، پزشک یک دستگاه باریک و انعطافپذیر را از مجرای ادرار وارد میکند. سنگ یا به طور مستقیم خارج میشود یا با استفاده از لیزر به قطعات کوچکتری تقسیم شده و دفع میشود. این روش معمولاً برای سنگهای کوچک و متوسط در حالب یا کلیه استفاده میشود.
۲. سنگشکنی از طریق پوست (PCNL)
این روش از طریق یک برش کوچک در ناحیه کمر انجام میشود. پزشک به طور مستقیم به کلیه دسترسی پیدا کرده و سنگهای بزرگ یا پیچیده را خارج میکند. این روش اغلب برای سنگهای بزرگ مانند سنگهای شاخگوزنی استفاده میشود. خطرات ناشی از این جراحی عبارتند از:
- عفونت
- خونریزی
- آسیب به مثانه، روده، حالب، کلیه یا کبد
۳. جراحی باز
جراحی باز در موارد خاص مانند سنگهای بسیار بزرگ که با روشهای دیگر قابل درمان نیستند، انجام میشود. این روش شامل ایجاد یک برش بزرگ در ناحیه شکم یا کمر برای خارج کردن سنگ است. از جمله خطرات ناشی از این نوع جراحی عبارتند از:
- خونریزی شدید
- ایجاد فتق در ناحیه ی برش جراحی
- آسیب به اندام های اطراف
۴. سنگ شکنی برون اندامی با موج (ESWL):
برای سنگ های کوچکتر از 1.5 سانتی متر از این تکنیک استفاده می شود. تکانه های موج (الکترومغناطیسی) از خارج از بدن از طریق دستگاهی به نام «لیتوتریپتر» داده می شود و بر روی سنگ درون بدن متمرکز شده و سنگ به قطعات کوچک (1-2 میلی متر) شکسته می شود. قطعات کوچک شکسته شده در چند روز آینده از ادرار خارج می شوند.
۵. لیزر درمانی
در این روش، از لیزر برای خرد کردن سنگها استفاده میشود. قطعات کوچک سنگ از طریق ادرار دفع میشوند. این روش اغلب با یورتروسکوپی همراه است و برای سنگهای با اندازههای مختلف کاربرد دارد.
۶. فناوریهای پیشرفتهتر
در مراکز درمانی پیشرفته، از روشهای نوین مانند جراحی با کمک ربات نیز برای درمان سنگ کلیه استفاده میشود. این روشها دقت بالایی دارند و با حداقل آسیب به بیمار همراه هستند.
زمان بهبودی جراحی سنگ کلیه
- (ESWL) لیتوتریپسی: 1-2 روز
- (Ureteroscopy)اورتروسکوپی: 5-7 روز
- (PCNL) سنگشکنی از طریق پوست:۲-۳هفته، به علاوه 1-4 شب در بیمارستان
- جراحی باز: 4-6 هفته، به علاوه 6-9 روز در بیمارستان
مزایا و معایب جراحی سنگ کلیه
مزایا:
- رفع فوری مشکلاتی مانند انسداد یا درد.
- جلوگیری از آسیبهای جدیتر مانند نارسایی کلیه.
- حذف کامل سنگهایی که با روشهای سادهتر قابل درمان نیستند.
معایب:
- خطراتی مانند خونریزی یا ابتلا به عفونت ادراری.
- نیاز به زمان برای بهبودی کامل.
- در موارد نادر، احتمال عود سنگ در آینده وتکرار جراحی برای سنگ های
بزرگتر.
عوامل مؤثر در انتخاب روش جراحی سنگ کلیه
پس از اینکه فهمیدیم ( چه زمانی سنگ کلیه نیاز به جراحی دارد ؟ ) باید بدانیم که تصمیمگیری در مورد نوع جراحی به عوامل متعددی بستگی دارد:
1. اندازه و نوع سنگ: سنگهای بزرگتر و پیچیدهتر معمولاً به روشهای پیشرفته تر نیاز دارند.
2. محل سنگ: سنگهایی که در حالب یا قسمتهای خاصی از کلیه قرار دارند، ممکن است به روشهای خاصی نیازبه جراحی داشته باشند.
3. شرایط جسمانی بیمار: بیماریهای زمینهای یا شرایط خاص مانند بارداری ممکن است انتخاب روش جراحی را محدود کنند.
4. دسترسی به تجهیزات: وجود تجهیزات پیشرفته در مراکز درمانی نقش مهمی در انتخاب روش درمانی دارد.
نتیجهگیری
سنگ کلیه در بسیاری از موارد با روشهای ساده قابل درمان است. اما در شرایطی که سنگها باعث مشکلات جدی مانند انسداد، عفونت یا آسیب به کلیه شوند، جراحی بهترین راهحل است. انتخاب روش مناسب جراحی به شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد و باید با نظر پزشک متخصص انجام شود. پیشگیری نیز نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به سنگ
کلیه دارد. مصرف مایعات کافی، رعایت رژیم غذایی مناسب و کنترل بیماریهای زمینهای میتواند از تشکیل سنگهای کلیوی جلوگیری کند. در صورت مشاهده علائمی مانند درد شدید، وجود خون در ادرار یا کاهش جریان ادرار، مراجعه سریع به پزشک
ضروری است تا از بروز عوارض جدی پیشگیری شود. جراحی، اگرچه در برخی موارد اجتنابناپذیر است، به حفظ سلامت کلیهها و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک قابل توجهی میکند.
در پایان
ایده دارو طب یک شرکت داروسازی پیشرو، در ایران است که به ارتقای کیفیت زندگی از طریق راه حل های نوآورانه و موثر مراقبتهای بهداشتی اختصاص دارد.
ایده دارو طب نزدیک به دو دهه تجربه، در تولید طیف گستردهای از محصولات دارویی، از جمله داروهای شیمیایی، ملزومات دارویی، داروهای طبیعی، مکملهای غذایی و محصولات بهداشتی و آرایشی تخصص دارد. تعهد ما به ترکیب تجربه با علم داروسازی مدرن به ما امکان میدهد محصولاتی تولید کنیم که هم بدیع و هم بسیار مؤثر هستند.
ما به رویکرد مبتنی بر شواهد و تعهد خود به کیفیت افتخار میکنیم. تیم داروسازان و محققان متخصص ما به طور خستگی ناپذیر برای تولید محصولاتی کار میکنند که بالاترین استانداردهای ایمنی و کارایی را داشته باشند. هدف ما این است که مطمئنترین شریک تجاری برای شرکتهای دارویی و بیوتکنولوژی داخل و خارج کشور باشیم و متعهد هستیم که یکی از شرکتهای برتر داروسازی ایران باشیم.
در مأموریتمان قصد داریم تا راه حلهای مراقبتهای دارویی و بهداشتی با کیفیت و مقرون به صرفه ارائه کنیم که زندگی بیماران و مصرف کنندگان را بهبود میبخشد.
شما عزیزان میتوانید علاوه بر وبسایت شرکت ایده دارو طب از طریق شبکههای مجازی با ما در ارتباط باشید. میتوانید سوالات خود را از طریق اینستاگرام ما ( لطفا کلیک کنید ) در میان بگذارید.
شماره مشاوره علمی شرکت ایده دارو طب ۶۶۹۲۵۲۴۱ – ۰۲۱ می باشد.
دفتر مرکزی : تهران، خ دکتر قریب، پلاک ۹ واحد سوم.
گروه علمی شرکت ایده دارو طب
با تشکر
کلمه کلیدی استفاده شده در این متن : چه زمانی سنگ کلیه نیاز به جراحی دارد، جراحی سنگ کلیه ، سنگ کلیه